Ewangelia według św. Łukasza jako przykład starożytnej historiografii
Abstrakt
The article presents the work of the Evangelist Luke and his person in the context of ancient historiography, shows typical elements of ancient historical works, and shows the author as an outstanding historian of antiquity. The key to these statements is the comparison of selected elements of Luke's Gospel and outstanding historical works of ancient authors such as: Thucydides, Flavius Arrian, Velleius Paterculus, Herodotus, Xenophon, Flavius Josephus, Herodian
Słowa kluczowe:
Jezus, Łukasz, Ewangelia, starożytna historiografia, historyk, prolog, mowa, podróże, historia świata, przyczynowość historycznaBibliografia
Alexander, L. (1999). Formal Elements and Genre. Which Greco-Roman Prologues Most Closely Parallel the Lukan Prologues. W: D. Moessner (red.), Jesus and the Heritage of Israel. Luke’s Narrative Claim upon Israel’s Legacy (9–26). Harrisburg: Trinity Press.
DOI: https://doi.org/10.5040/9780567691569.ch-001
Google Scholar
Aune, D. (1987). The New Testament in Its Literary Environment, Philadelphia: John Knox.
Google Scholar
Bovon, F. (2002). Luke 1: A commentary on the Gospel of Luke 1:1–9:50, Minneapolis: Fortress.
Google Scholar
Büchsel, F. (1964). dih,ghsij. W: G. Kittel (red.) Theological Dictionary of the New Testament (909). Grand Rapids: Eerdmans.
Google Scholar
Büchsel, F. (1964). a;nwqen”, W: G. Kittel (red.) Theological Dictionary of the New Testament (378).Grand Rapids: Eerdmans.
Google Scholar
Cancik, H. (1997). The History of Culture, Religion, and Institutions in Ancient Historiography: Philological Observations Concerning Luke’s History. Journal of Biblical Literature, 4(116), 673–695.
DOI: https://doi.org/10.2307/3266552
Google Scholar
Conzelman, H. (1996). Il centro del Tempo. La teologia di Luca, Milano: Piemme.
Google Scholar
Dihle, A. (1983). Die Evangelien und die biographische Tradition der Antike. Zeitschrift für Theologie und Kirche, (80), 33–49.
Google Scholar
Dillon, R. (1978). From Eye-Witnesses to Ministers of the Word. Tradition and Composition in Luke 24, Rome: Biblical Institute.
Google Scholar
Dillon, R. (1981). Previewing Luke’s Project from His Prologue (Luke 1:1–4). The Catholic Biblical Quarterly, 2(43), 205–227.
Google Scholar
Fales, F. (1992). Census. Ancient Near East. W: D. Freedman (red.), Anchor Bible Dictionary (882–883). New York: Doubleday.
DOI: https://doi.org/10.5040/9780300261875-1167
Google Scholar
Finegan, J. (1998). Handbook of Biblical Chronology. Principles of Time Reckoning in the Ancient World and Problems of Chronology in the Bible, Peabody: Henrickson.
Google Scholar
Fitzmayer J. (1981–1985). The Gospel According to Luke (X–XXIV). Introduction, translation and notes, Garden City: Doubleday.
Google Scholar
Flawiusz, A. (2004). Wyprawa Aleksandra Wielkiego, Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Flawiusz, J. (1980). Wojna żydowska, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.
Google Scholar
Flawiusz, J. (1996). Przeciw Apionowi, Warszawa: Księgarnia św. Wojciecha.
Google Scholar
Herodian. (2004). Historia Cesarstwa Rzymskiego, Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Herodot. (1959). Dzieje, t. I–II, Warszawa: Czytelnik.
Google Scholar
Jones, D. (1989). Luke’s Unique Interest in Historical Chronology. Society of Biblical Literature Seminar Papers, 28, 378–387.
Google Scholar
Ksenofont. (2006). Wyprawa Cyrusa, Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Marguerat, D., Bourquin, Y. (2011). Per Leggere i Racconti Biblici, Roma: Borla.
Google Scholar
Marshall, H. (1978). The Gospel of Luke. A commentary on the Greek text. Exeter: Paternoster.
Google Scholar
Marshall, H. (1998). Luke Historian & Theologian, Downers Grove: IVP Academic.
Google Scholar
Moessner, D. (1992). Re-Reading Talblert’s Luke: The Bios of ‘Balance’ or the ‘Bias’ of History?. W: M. Parsons, J. Tyson (red.), Cadbury, Knox, and Talbert: American Contributions to the Study of Acts (203–228), Atalanta: Scholars.
Google Scholar
Piwowar, A. (2017). Składnia Języka Greckiego Nowego Testamentu, Lublin: KUL.
Google Scholar
Nolland, J. (1989). Luke 1–9:20, Dallas: Thomas Nelson.
Google Scholar
Romaniuk, K., Jankowski, A., Stachowiak, L. (1999). Komentarz praktyczny do Nowego Testamentu, Poznań–Kraków: Pallottinum.
Google Scholar
Schmitz, P. (1992). Census. Roman Census. W: D. Freedman (red.), Anchor Bible Dictionary (883–884). New York: Doubleday.
Google Scholar
Schrenk G. (1964). γράφω, W: G. Kittel (red.) Theological Dictionary of the New Testament (744–745). Grand Rapids: Eerdmans.
Google Scholar
Sterling, G. (1992). Historiography and Self-Definition. Josephos, Luke-Acts and Apologetic Historiography, Leiden–New York–Köln: Brill.
DOI: https://doi.org/10.1163/9789004266940
Google Scholar
Tukidydes. (2004). Wojna peloponeska. Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Wellejusz Paterkulus. (2006). Historia Rzymska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Autorzy
Dariusz KucharekAkademia Katolicka w Warszawie Polska
https://orcid.org/0000-0003-1083-5821
Dariusz Kucharek- doktor, kapłan diecezji drohiczyńskiej, ojciec duchowny WSD w Drohiczynie i wykładowca egzegezy biblijnej oraz języków biblijnych w tymże seminarium, pracownik naukowy Akademii Katolickiej w Warszawie (ul. Dewajtis 3, 01–815 Warszawa). Odbył studia specjalistyczne w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, zakończone licencjatem z nauk biblijnych, oraz na Papieskim Uniwersytecie Urbanianum, ukończone tytułem naukowym doktora teologii w zakresie biblistyki.
Statystyki
Abstract views: 23PDF downloads: 9
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo jest bezpłatne i udostępniane na zasadach otwartego dostępu (w formacie pdf na stronie internetowej). Od autorów artykułów nie są pobierane żadne opłaty. „Warszawskie Studia Teologiczne” ukazują się na licencji według standardów Creative Commons: CC BY-ND 4.0 (Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe) i nie prowadzą skonkretyzowanej polityki dotyczącej danych badawczych. Autorzy zachowują prawa autorskie.