Ewangelia według św. Łukasza jako przykład starożytnej historiografii

Dariusz Kucharek


Akademia Katolicka w Warszawie (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-1083-5821

Abstrakt

The article presents the work of the Evangelist Luke and his person in the context of ancient historiography, shows typical elements of ancient historical works, and shows the author as an outstanding historian of antiquity. The key to these statements is the comparison of selected elements of Luke's Gospel and outstanding historical works of ancient authors such as: Thucydides, Flavius Arrian, Velleius Paterculus, Herodotus, Xenophon, Flavius Josephus, Herodian


Słowa kluczowe:

Jezus, Łukasz, Ewangelia, starożytna historiografia, historyk, prolog, mowa, podróże, historia świata, przyczynowość historyczna

Alexander, L. (1999). Formal Elements and Genre. Which Greco-Roman Prologues Most Closely Parallel the Lukan Prologues. W: D. Moessner (red.), Jesus and the Heritage of Israel. Luke’s Narrative Claim upon Israel’s Legacy (9–26). Harrisburg: Trinity Press.
DOI: https://doi.org/10.5040/9780567691569.ch-001   Google Scholar

Aune, D. (1987). The New Testament in Its Literary Environment, Philadelphia: John Knox.
  Google Scholar

Bovon, F. (2002). Luke 1: A commentary on the Gospel of Luke 1:1–9:50, Minneapolis: Fortress.
  Google Scholar

Büchsel, F. (1964). dih,ghsij. W: G. Kittel (red.) Theological Dictionary of the New Testament (909). Grand Rapids: Eerdmans.
  Google Scholar

Büchsel, F. (1964). a;nwqen”, W: G. Kittel (red.) Theological Dictionary of the New Testament (378).Grand Rapids: Eerdmans.
  Google Scholar

Cancik, H. (1997). The History of Culture, Religion, and Institutions in Ancient Historiography: Philological Observations Concerning Luke’s History. Journal of Biblical Literature, 4(116), 673–695.
DOI: https://doi.org/10.2307/3266552   Google Scholar

Conzelman, H. (1996). Il centro del Tempo. La teologia di Luca, Milano: Piemme.
  Google Scholar

Dihle, A. (1983). Die Evangelien und die biographische Tradition der Antike. Zeitschrift für Theologie und Kirche, (80), 33–49.
  Google Scholar

Dillon, R. (1978). From Eye-Witnesses to Ministers of the Word. Tradition and Composition in Luke 24, Rome: Biblical Institute.
  Google Scholar

Dillon, R. (1981). Previewing Luke’s Project from His Prologue (Luke 1:1–4). The Catholic Biblical Quarterly, 2(43), 205–227.
  Google Scholar

Fales, F. (1992). Census. Ancient Near East. W: D. Freedman (red.), Anchor Bible Dictionary (882–883). New York: Doubleday.
DOI: https://doi.org/10.5040/9780300261875-1167   Google Scholar

Finegan, J. (1998). Handbook of Biblical Chronology. Principles of Time Reckoning in the Ancient World and Problems of Chronology in the Bible, Peabody: Henrickson.
  Google Scholar

Fitzmayer J. (1981–1985). The Gospel According to Luke (X–XXIV). Introduction, translation and notes, Garden City: Doubleday.
  Google Scholar

Flawiusz, A. (2004). Wyprawa Aleksandra Wielkiego, Wrocław: Ossolineum.
  Google Scholar

Flawiusz, J. (1980). Wojna żydowska, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.
  Google Scholar

Flawiusz, J. (1996). Przeciw Apionowi, Warszawa: Księgarnia św. Wojciecha.
  Google Scholar

Herodian. (2004). Historia Cesarstwa Rzymskiego, Wrocław: Ossolineum.
  Google Scholar

Herodot. (1959). Dzieje, t. I–II, Warszawa: Czytelnik.
  Google Scholar

Jones, D. (1989). Luke’s Unique Interest in Historical Chronology. Society of Biblical Literature Seminar Papers, 28, 378–387.
  Google Scholar

Ksenofont. (2006). Wyprawa Cyrusa, Wrocław: Ossolineum.
  Google Scholar

Marguerat, D., Bourquin, Y. (2011). Per Leggere i Racconti Biblici, Roma: Borla.
  Google Scholar

Marshall, H. (1978). The Gospel of Luke. A commentary on the Greek text. Exeter: Paternoster.
  Google Scholar

Marshall, H. (1998). Luke Historian & Theologian, Downers Grove: IVP Academic.
  Google Scholar

Moessner, D. (1992). Re-Reading Talblert’s Luke: The Bios of ‘Balance’ or the ‘Bias’ of History?. W: M. Parsons, J. Tyson (red.), Cadbury, Knox, and Talbert: American Contributions to the Study of Acts (203–228), Atalanta: Scholars.
  Google Scholar

Piwowar, A. (2017). Składnia Języka Greckiego Nowego Testamentu, Lublin: KUL.
  Google Scholar

Nolland, J. (1989). Luke 1–9:20, Dallas: Thomas Nelson.
  Google Scholar

Romaniuk, K., Jankowski, A., Stachowiak, L. (1999). Komentarz praktyczny do Nowego Testamentu, Poznań–Kraków: Pallottinum.
  Google Scholar

Schmitz, P. (1992). Census. Roman Census. W: D. Freedman (red.), Anchor Bible Dictionary (883–884). New York: Doubleday.
  Google Scholar

Schrenk G. (1964). γράφω, W: G. Kittel (red.) Theological Dictionary of the New Testament (744–745). Grand Rapids: Eerdmans.
  Google Scholar

Sterling, G. (1992). Historiography and Self-Definition. Josephos, Luke-Acts and Apologetic Historiography, Leiden–New York–Köln: Brill.
DOI: https://doi.org/10.1163/9789004266940   Google Scholar

Tukidydes. (2004). Wojna peloponeska. Wrocław: Ossolineum.
  Google Scholar

Wellejusz Paterkulus. (2006). Historia Rzymska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2024-07-31

Cited By / Share

Kucharek, D. (2024). Ewangelia według św. Łukasza jako przykład starożytnej historiografii. Warszawskie Studia Teologiczne, 37(1), 130–141. https://doi.org/10.30439/WST.2024.1.7

Autorzy

Dariusz Kucharek 

Akademia Katolicka w Warszawie Polska
https://orcid.org/0000-0003-1083-5821

Dariusz Kucharek- doktor, kapłan diecezji drohiczyńskiej, ojciec duchowny WSD w Drohiczynie i wykładowca egzegezy biblijnej oraz języków biblijnych w tymże seminarium, pracownik naukowy Akademii Katolickiej w Warszawie (ul. Dewajtis 3, 01–815 Warszawa). Odbył studia specjalistyczne w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, zakończone licencjatem z nauk biblijnych, oraz na Papieskim Uniwersytecie Urbanianum, ukończone tytułem naukowym doktora teologii w zakresie biblistyki.



Statystyki

Abstract views: 23
PDF downloads: 9


Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Czasopismo jest bezpłatne i udostępniane na zasadach otwartego dostępu (w formacie pdf na stronie internetowej). Od autorów artykułów nie są pobierane żadne opłaty. „Warszawskie Studia Teologiczne” ukazują się na licencji według standardów Creative Commons: CC BY-ND 4.0 (Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe) i nie prowadzą skonkretyzowanej polityki dotyczącej danych badawczych. Autorzy zachowują prawa autorskie.