Nazwy dzielnic Marsylii jako świadectwo ciągłości miasta i wyboru tradycji chrześcijańskiej
Bożena Hrynkiewicz-Adamskich
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Polska (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-9589-841X
Abstrakt
Marseille is the oldest city in France. It was founded in 599 BC. It ranks second after Paris among the largest cities in France. It is considered a cosmopolitan city, exposed to a wide range of influences, with a very diverse ethnic and social composition. In the presented text, an attempt is made to trace the conditions of the continuity of Marseille's functioning as a dynamic urban system, subject to multiply impacts, but invariably preserving the properties constituting its identity. It was also shown that urban naming referring to the Christian tradition is one of the elements stabilizing this system and determining its. The preservation of the names of the districts of Marseille, formed in the course of history, directly testifies to the constant attachment of a significant part of French society to the Christian heritage and the lack of reorientation in the choice of this tradition despite various historical turbulences. At the beginning of the current administrative division of the city lies the historical network of Roman Catholic parishes. It forms the basis of the material and nominating fabric of the city. The modern districts of Marseille developed on the basis of villages grown around parish churches and bearing names motivated by the calls of these churches. The names of the villages were then transferred to the districts. More than 30 districts of Marseille have names with religious meanings. These names are characterized by a special cultural charge and to a large extent determine the semantic continuity of the city. The uninterrupted functioning of urban names conditioned by Christian culture is a testimony to the respect for history and tradition by the majority of French people and the recognition of the value of cultural, religious and material heritage for the life of society.
Słowa kluczowe:
Marsylia, nazwy dzielnic, wezwania kościołów katolickich, dziedzictwo chrześcijańskie, ciągłość miasta, hagiotoponimyBibliografia
Baszkiewicz, J. (2008). Historia Francji. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Blès, A. (2001). Dictionnaire historique des rues de Marseille. Marseille: Jeanne Laffitte.
Google Scholar
Bouvier, R. (1988). Origine des Quartiers de Marseille. Marseille: Jean-Michel Garçon.
Google Scholar
Brewiarz z pogranicza polsko-czeskiego XIV w. Platforma Cyfrowa Biblioteki Kórnickiej. Sygnatura BK 00026. Pobrano z: https://platforma.bk.pan.pl/pl/search_results/211669?q%5Bq%5D=Menne#.
Google Scholar
Clark, P. (2009). European Cities and Towns 400–2000. Oxford: Oxford University Press.
DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780199562732.001.0001
Google Scholar
D’Angio, R., Verfaillie, M., Joannon, M., Joannon M. (2017). Marseille : plus belle la ville. Pobrano z: https://cafe-geo.net/wp-content/uploads/Livret-Marseille-36p.pdf.
Google Scholar
Dell’Umbria, A. (2006). Histoire universelle de Marseille. De l’an mil à l’an deux mille. Marseille: Agone.
Google Scholar
Dmochowski, T. (2017). Rewolucja francuska wobec Kościoła katolickiego w okresie Dyrektoriatu 1795–1799. Cywilizacja i Polityka, 15, 135–145. Pobrano z: https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/cywilizacja/article/view/3054.
DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0010.5463
Google Scholar
Ferozan, A. (2021). The Revival of Sea Trade – the Port of Marseille and its Cross-Cultural Mercantile Collaborations in the Early Modern Period. Academia Letters, Article 1624. Pobrano z: https://doi.org/10.20935/AL1624.
DOI: https://doi.org/10.20935/AL1624
Google Scholar
Fisher, T. (2009). Prowansja i Lazurowe Wybrzeże. Przeł. T. Krzyżanowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Goyau, G. (1910). Marseilles (Massilia). The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Pobrano z: http://www.newadvent.org/cathen/09715b.htm.
Google Scholar
Handke, K. (1992). Polskie nazewnictwo miejskie. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
Google Scholar
Jarry, E. (2003). Marseilles. New Catholic Encyclopedia. Second Edition. Detroit – New York – San Diego – San Francisco – Cleveland – New Haven, Conn. – Waterville, Maine – London – Munich: Gale (208–210). Pobrano z: https://cvdvn.net/wp-content/uploads/2018/05/new-catholic-encyclopedia-vol-9.pdf.
Google Scholar
Klima, E. (2011). Przestrzeń religijna miasta. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Kosselleck, R. (2012). Warstwy czasu. Studia z metahistorii. Przeł. K. Krzemieniowa, J. Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar
Kubieniec, J. (2018). Commemoratio: sposoby prezentacji i wykorzystania przeszłości w liturgii. W: J. Banaszkiewicz, A. Dąbrówka, P. Węcowski (red.), Przeszłość w kulturze średniowiecznej Polski (545–606). Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN.
Google Scholar
Kula, M. (2003). Wybór tradycji. Warszawa: Wydawnictwo „DiG”.
Google Scholar
L’Evangile débarque en Provence. Pobrano z: https://www.saintsdeprovence.com/les-saints/.
Google Scholar
Madurowicz, M. (2017). Ciągłość miasta: Prolegomena. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323527251
Google Scholar
Napierała, P. (2016). Marsylia 300 lat temu. Pobrano z: https://racjonalista.tv/marsylia-300-lat-temu/.
Google Scholar
Opactwo św. Wiktora w Marsylii. Pobrano z: https://pl.frwiki.wiki/wiki/Abbaye_Saint-Victor_de_Marseille.
Google Scholar
Pécout, T. (2017). Marseille: a supporting role. W: W. Blockmans, M. Krom, J. Wubs-Mrozewicz (red.), The Routledge Handbook of Maritime Trade Around Europe 1300–1600 (192–209). London–New York: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9781315278575-12
Google Scholar
Słoń, M. (2010). Miasta podwójne i wielokrotne w średniowiecznej Europie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Wallis, A. (1990). Socjologia przestrzeni. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza.
Google Scholar
L’abbaye Saint-Victor de Marseille, et le légionnaire romain. Pobrano z: https://vicedi.com/abbaye-saint-victor/ (2.09.2024).
Google Scholar
Abbaye Saint-Victor, le Tombeau des Martyrs. Pobrano z: https://tourisme-marseille.com/fiche/abbaye-saint-victor-de-marseille/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Lambert quartier-village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-lambert-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Just Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-just-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Paroisse Saint-Giniez. Pobrano z: https://paroissestginiez.wordpress.com/histoire/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Mauront Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-mauront-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Eglise De Saint-Menet – Marseille 11. Pobrano z: https://tuyo.fr/event/eglise-catholique-261/details-patrimoine-231/eglise-de-saint-menet-654486 (2.09.2024).
Google Scholar
Bulletin de la Société des Amis du Vieil Arles. Nr 4. Avril 1904. Pobrano z: https://www.amisduvieilarles.com/assets/files/bulletins/pdf/04p.pdf (2.09.2024).
Google Scholar
Histoire de la construction de l’église St Mitre à Marseille. Pobrano z: http://www.la-banquise-de-mortimer.com/2020/06/eglise-st-mitre.html (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Mitre in Marseille. Pobrano z: https://www.marseille-tourisme.com/en/discover-marseille/culture-heritage/the-districts-of-marseille/saint-mitre-marseille/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Mitre Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-mitre-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-André Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-andre-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Sainte-Marthe Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/sainte-marthe-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint Lazare, Marthe et Marie : Témoins de la Résurrection et Pionniers de l'Église Provençale. Pobrano z: https://www.laviedessaints.com/saint-lazare-2/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Barnabé quartier-village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/?s=Saint-Barnab%C3%A9 (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Barthélemy Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-barthelemy-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Henri Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-henri-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Jean-du-Désert à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-jean-du-desert-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Pierre Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-pierre-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Loup (Marseille). Pobrano z: https://fr.wikipedia.org/wiki/Saint-Loup_(Marseille) (2.09.2024).
Google Scholar
Eglise Saint-Loup. Pobrano z: https://recensement.patrimoine-religieux.fr/eglises_edifices/13-Bouches-du-Rh%C3%B4ne/13210-Marseille10eArrdt/192478-EgliseSaint-Loup (2.09.2024).
Google Scholar
Eglise Saint-Louis. Pobrano z: https://pop.culture.gouv.fr/notice/merimee/PA00081502.
Google Scholar
Benoît Gilles. [Béton aimé] La mémoire ouvrière oubliée de l’église Saint-Louis. 17 Juil 2012. Pobrano z: https://marsactu.fr/beton-aime-la-memoire-ouvriere-oubliee-de-leglise-saint-louis/ (2.09.2024).
Google Scholar
Une Histoire de Marseille. Pobrano z: https://www.facebook.com/groups/unehistoiredemarseille/posts/aujourdhui-je-vousemm%C3%A8ne-dans-le-quartier-de-bon-secours-et-plus-exactement-sur/1298071427283114/?_rdr (2.09.2024).
Google Scholar
Bon Secours Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/bon-secours-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Notre Dame du Mont. Pobrano z: https://www.marseilletourisme.fr/fr/que-voir/patrimoine-culture/eglises/notre-dame-mont/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Julien quartier-village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-julien-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Cimetières de France et d’ailleurs. Pobrano z: https://www.landrucimetieres.fr/spip/spip.php?article2810 (2.09.2024).
Google Scholar
Découvrir Marseille. Pobrano z: https://www.facebook.com/media/set/?set=a.1690746197723283 (2.09.2024).
Google Scholar
Portrait de quartier – Quartier de Saint-Thys – Ville de Marseille. Pobrano z: https://cite-ressources.org/sites/default/files/2019-02/QP013037%20%281%29.pdf (2.09.2024).
Google Scholar
Eglise de La Valentine, Marseille. Pobrano z: https://theodia.org/fr?place=7090 (2.09.2024).
Google Scholar
Eglise Sainte-Marguerite. Pobrano z: https://www.marseille-tourisme.com/en/discover-marseille/culture-heritage/eglise-sainte-marguerite-marseille-9eme-en-2799579/ (2.09.2024).
Google Scholar
„Les étymologies de messieurs Meynier et Saurel ou l'antiquité du terroir marseillais dévoilée par les érudits du XIXe s.”, Rives nord-méditerranéennes, 11, 2002, http://journals.openedition.org/rivesnm/119 DOI: https://doi.org/10.4000/rives.119.
DOI: https://doi.org/10.4000/rives.119
Google Scholar
Saint-Joseph Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-joseph-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
C.I.Q. Sainte Anne. Pobrano z: http://www.ciq-sainteanne.fr/page.php?nom=quartier-historique (2.09.2024).
Google Scholar
Eglise Sainte Anne. Pobrano z: https://recensement.patrimoine-religieux.fr/eglises_edifices/13-Bouches-du-Rh%C3%B4ne/13208-Marseille8eArrdt/192084-EgliseSainteAnne (2.09.2024).
Google Scholar
Notre-Dame-Limite Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/notre-dame-limite-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
La Capelette Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/la-capelette-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Capelette, La Petite Chapelle St Laurent. Pobrano z: https://tourisme-marseille.com/fiche/capelette-la-petite-chapelle-bd-fernand-bonnefoy-13010-marseille/ (2.09.2024).
Google Scholar
Le quartier de la Vieille Chapelle. Pobrano z: https://www.marseille-tourisme.com/decouvrez-marseille/culture-et-patrimoine/les-111-quartiers-marseillais/vieille-chapelle/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Lazare Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-lazare-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Antoine district. Pozyskano z: https://www.marseille-tourisme.com/en/discover-marseille/culture-heritage/the-districts-of-marseille/saint-antoine-district/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Antoine Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-antoine-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Jérôme Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/saint-jerome-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Eglise des Grands Carmes. Pobrano z: https://www.marseille-tourisme.com/en/discover-marseille/culture-heritage/eglise-des-grands-carmes-marseille-2eme-en-2799682/ (2.09.2024).
Google Scholar
Association de Soutien à la Tradition des Saints de Provence. Pobrano z: https://www.saintsdeprovence.com/le-reliquaire-de-saint-lazare-a-marseille-cathedrale-de-la-major/ (2.09.2024).
Google Scholar
L’Église des Chartreux à travers l’histoire. Pobrano z: https://www.marseilletourisme.fr/fr/que-voir/patrimoine-culture/eglises/eglise-chartreux/ (2.09.2024).
Google Scholar
Le Chapitre Quartier-Village à visiter. Pobrano z: https://www.provence7.com/portails/villes-et-villages/marseille-a-visiter-de-a-a-z/le-chapitre-quartier-village-a-visiter/ (2.09.2024).
Google Scholar
Saint-Charles district. Pobrano z: https://www.marseille-tourisme.com/en/discover-marseille/culture-heritage/the-districts-of-marseille/saint-charles/ (2.09.2024).
Google Scholar
Église Saint-Charles. Pobrano z: https://www.tripadvisor.co.uk/Attraction_Review-g187253-d23976804-Reviews-Eglise_Saint_charles-Marseille_Bouches_du_Rhone_Provence_Alpes_Cote_d_Azur.html (2.09.2024).
Google Scholar
The Belsunce district. Pobrano z: https://www.marseille-tourisme.com/en/discover-marseille/culture-heritage/the-districts-of-marseille/belsunce-district/ (2.09.2024).
Google Scholar
Chapelle de l'Immaculée Conception. Pobrano z: https://recensement.patrimoine-religieux.fr/eglises_edifices/13-Bouches-du-Rh%C3%B4ne/13206-Marseille6eArrdt/191419-ChapelledelImmaculeeConception (2.09.2024).
Google Scholar
Hôpital de L’Immaculée Conception. Pobrano z: https://patrimoine-medical.univ-amu.fr/divers/conception-web1.pdf (2.09.2024).
Google Scholar
Autorzy
Bożena Hrynkiewicz-AdamskichUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Polska Polska
https://orcid.org/0000-0002-9589-841X
Dr hab. Bożena Hrynkiewicz-Adamskich, prof. UAM. Absolwentka językoznawstwa i informacji naukowej oraz filologii rosyjskiej. Zainteresowania naukowe: językoznawstwo ogólne i historyczno-porównawcze, onomastyka, leksykologia, leksykografia (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Collegium Novum, al. Niepodległości 4, 61-874 Poznań, Polska).
Statystyki
Abstract views: 42PDF downloads: 28
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Bożena Hrynkiewicz-Adamskich

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo jest bezpłatne i udostępniane na zasadach otwartego dostępu (w formacie pdf na stronie internetowej). Od autorów artykułów nie są pobierane żadne opłaty. „Warszawskie Studia Teologiczne” ukazują się na licencji według standardów Creative Commons: CC BY-ND 4.0 (Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe) i nie prowadzą skonkretyzowanej polityki dotyczącej danych badawczych. Autorzy zachowują prawa autorskie.