Kościół na drodze ku „Nostra aetate”. Zarys historii relacji chrześcijańsko-żydowskich do czasów nowożytnych

Andrzej Tulej


Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie - Collegium Joanneum (Polska)


Abstrakt

This present study is a review of the most important statements of the Church contained in the conciliar decisions and papal documents on Jews and Judaism as well as on the relations between Jewish and Christian communities in the Middle Ages and in the Modern Era. The texts selected refer to both the religious and economic aspects, as well as the administrative aspect. Some statements have a negative overtone and have at times been described as anti-Semitic; however, more commonly, they express the Church's concern for the proper place and rights of the Jewish communities living in the neighbourhood of the Christian environment.


Słowa kluczowe:

relacje chrześcijańsko-żydowskie, Żydzi i judaizm w nauczaniu Kościoła, dialog międzyreligijny,, Nostra Aetate

Bokwa, I. (red.) (2007). Breviarium Fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła. Poznań.
  Google Scholar

Borzymińska, Z., Żebrowski, R. (oprac.). (2003). Polski słownik judaistyczny. Dzieje, kultura, religia, ludzie. Tom 1-2, Warszawa.
  Google Scholar

Chrostowski, W. (oprac.). (2005). Żydzi i judaizm w nauczaniu Jana Pawła II (1978-2005). Warszawa.
  Google Scholar

Chrostowski, W. (2012). Trzecia Świątynia w Jerozolimie i inne studia, Rozprawy i Studia Biblijne nr 44. Warszawa.
  Google Scholar

Dalin, D.G. (2016). Mit papieża Hitlera. Jak Pius XII ratował Żydów z rąk nazistów. Kraków.
  Google Scholar

Elihai, Y. (2000). Chrześcijanie i antysemityzm. Między bolesną przeszłością a nadzieją jutra. Kraków.
  Google Scholar

Gilbert, M. (1998). Atlas historii Żydów. Kryspinów.
  Google Scholar

Głowa, S., Bieda, I. (opr.). (1998). Breviarium Fidei. Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła. Poznań.
  Google Scholar

Haumann, H. (2000). Historia Żydów w Europie Środkowej i Wschodniej. Warszawa.
  Google Scholar

Horoszewicz, M., (2001). Przez dwa millenia do rzymskiej synagogi. Szkice o ewolucji postawy Kościoła katolickiego wobec Żydów i judaizmu. Warszawa.
  Google Scholar

Iluk, I. (2012). „Toledot Jeszu” – przekaz talmudyczny o Jezusie i chrześcijanach w żydowskiej recepcji. W: K. Pilarczyk, A. Mrozek (red.), Jezus i chrześcijanie w źródłach rabinicznych. Perspektywa historyczna, społeczna, religijna i dialogowa (s. 181– 217). Kraków.
  Google Scholar

Israel, J.I. (2009). Żydzi europejscy w dobie merkantylizmu (1550-1750). Warszawa.
  Google Scholar

Komisja ds. relacji religijnych z judaizmem. (2015). „Bo dary łaski i wezwanie Boże są nieodwołalne” (Rz 11,29). Refleksje o kwestiach teologicznych odnoszących się do relacji katolicko-żydowskich z okazji 50. rocznicy „Nostra aetate” (artykuł 4). Watykan.
  Google Scholar

Krakowiak, Cz. (2016). Modlitwa za Żydów w liturgii Kościoła rzymskiego. Lublin.
  Google Scholar

Milcarek, P. (oprac.). (2013). Czytamy Vaticanum II wewnątrz Tradycji. Christianitas, 51. Pobrane z: http://christianitas.org/numer/20/.
  Google Scholar

Mussner, F. (1993). Traktat o Żydach. Warszawa.
  Google Scholar

Pilarczyk, K., Mrozek, A. (red.). (2012). Jezus i chrześcijanie w źródłach rabinicznych. Perspektywa historyczna, społeczna, religijna i dialogowa. Kraków.
  Google Scholar

Petuchowski, J.J., Thoma C. (1995). Leksykon dialogu chrześcijańsko-żydowskiego. Warszawa.
  Google Scholar

Poliakov, L. (2008). Historia antysemityzmu. Tom I-II. Kraków.
  Google Scholar

Ratzinger, J. (2004a). Wiara – prawda – tolerancja. Chrześcijaństwo a religie świata. Kielce.
  Google Scholar

Ratzinger, J. (2004b). Wielość religii i jedno Przymierze. Poznań.
  Google Scholar

Schama, S. (2016). Historia Żydów – od 1000 r. p.n.e. do 1492 r. n.e. Poznań.
  Google Scholar

Schoeps, J.H. (red.). (2007). Nowy leksykon judaistyczny. Warszawa.
  Google Scholar

Shanks, H. (red.). (2013). Chrześcijaństwo a judaizm rabiniczny. Historia początków oraz wczesnego rozwoju. Warszawa.
  Google Scholar

Sienkiewicz, W. (red.). (2010). Atlas historii Żydów polskich. Warszawa.
  Google Scholar

Sobór Watykański II. (1967). Konstytucje, Dekrety, Deklaracje. Tekst polski. Poznań.
  Google Scholar

Sobór Watykański II. (2008). Konstytucje, Dekrety, Deklaracje. Tekst łacińsko-polski. Nowe tłumaczenie. Poznań.
  Google Scholar

Szahak, I. (1997). Żydowskie dzieje i religia. Żydzi i goje. XXX wieków historii. Warszawa--Chicago.
  Google Scholar

Trzeciak, S. (1939). Talmud o gojach a kwestia żydowska w Polsce. Warszawa.
  Google Scholar

Wróbel, M.S. (2013). Jezus i Jego wyznawcy w Talmudzie. Analiza tekstologiczna, historyczna i socjologiczna. Lublin.
  Google Scholar

Zolli, E. (2010). Historia antysemityzmu. Kraków.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2017-12-15

Cited By / Share

Tulej, A. (2017). Kościół na drodze ku „Nostra aetate”. Zarys historii relacji chrześcijańsko-żydowskich do czasów nowożytnych. Warszawskie Studia Teologiczne, 30(3-4), 88–105. Pobrano z https://czasopismowst.pl/index.php/wst/article/view/58

Autorzy

Andrzej Tulej 

Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie - Collegium Joanneum Polska

Ks. dr Andrzej TULEJ – kapłan Archidiecezji Warszawskiej, kierownik studiów niestacjonarnych PWTW połączonych z e-learningiem, organizator kursów biblijnych i lektoratów języków starożytnych. Ukończył Technikum Nukleoniczne w Otwocku (1986) i Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki 214 Stosowanej na Politechnice Warszawskiej (1991). Magisterium i licencjat teologii w specjalności biblijno-pastoralnej uzyskał w PWTW (1997), a doktorat nauk teologicznych w zakresie biblistyki w UKSW (1999). W latach 2001-2004 był prezesem Centrum Katechetycznego Archidiecezji Warszawskiej oraz sekretarzem Wyższych Zawodowych Studiów Katechetycznych PWTW. W latach 2004-2008 pełnił funkcję dyrektora Wydziału Duszpasterstwa Kurii Metropolitalnej Warszawskiej. Od 2008 r. jest delegatem Archidiecezji Warszawskiej do spraw dialogu
z judaizmem, a od 2010 r. moderatorem Dzieła Biblijnego im. Jana Pawła II. Jest członkiem Stowarzyszenia Biblistów Polskich.



Statystyki

Abstract views: 139
PDF downloads: 72


Licencja

Czasopismo jest bezpłatne i udostępniane na zasadach otwartego dostępu (w formacie pdf na stronie internetowej). Od autorów artykułów nie są pobierane żadne opłaty. „Warszawskie Studia Teologiczne” ukazują się na licencji według standardów Creative Commons: CC BY-ND 4.0 (Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe) i nie prowadzą skonkretyzowanej polityki dotyczącej danych badawczych. Autorzy zachowują prawa autorskie.