Kierkegaard’s Concept of Anxiety

Paweł Eugeniusz Gazda


Uniwersytet Jagielloński w Krakowie (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-8991-5722

Abstract

In Either/Or Søren Kierkegaard introduced the concept of absolute choice, and them in Fear and Trembling he wrote a lot about the leap of faith, nevertheless neither Judge Wilhelm nor Johannes de Silentio gave the motive that could have brought a particular man to make the choice of his own self in order to have an authentic life. For this reason – as Vigilius Haufniensis – Kierkegaard wrote The Concept of Anxiety to answer the following questions: what prompts a man to choose himself? is it something that impels him “from the outside”? or maybe – some "internal" persecutory power? and what testifies to the man the possibility of making such a choice? Therefore, the purpose of this work is to analyze the Kierkegaard's concept of anxiety (in the context of his interpretation of the Fall of First Man) as the main condition and the explanation of the absolute choice.


Keywords:

Kierkegaard, existence, anxiety, sin, freedom, first Adam

Adamczyk D. (2010). Postać węża w opowiadaniu z Rdz 3, Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie, (5), 5–34
  Google Scholar

Adjukiewicz K. (2003). Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria poznania. Metafizyka, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
  Google Scholar

Augustyn z Hippony. (2002). Państwo Boże, tłum. ks. W. Kubicki, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
  Google Scholar

Boroń D. (2011). Zagadka przemiany – transformacja jaźni w dziele Sørena Kierkegaarda, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
  Google Scholar

Breviarium fidei – wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła. (1988). Poznań: Księgarnia Św. Wojciecha.
  Google Scholar

Eliade M. (1998). Mit wiecznego powrotu, tłum. K. Kocjan, Warszawa: Wydawnictwo KR.
  Google Scholar

Formuła Zgody z 1577 roku (Księga Wyznaniowa Kościoła Luterańskiego). (2003). Bielsko-Biała: Wydawnictwo Augustana.
  Google Scholar

Gruca G., Mróz P. (2012). Kierkegaard a Szestowska koncepcja zagrożeń autentycznej egzystencji, Państwo i Społeczeństwo, (12), 141–158.
  Google Scholar

Hegel G. W. F. (1963). Fenomenologia ducha, tłum. A. Landman, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  Google Scholar

Hegel G. W. F. (1968). Nauka logiki, tłum. A. Landman, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  Google Scholar

Hegel G. W. F. (2003). Wykłady o filozofii dziejów, tłum. A. Zieleńczyk, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  Google Scholar

Hegel G. W. F. (1969). Zasady filozofii prawa, tłum. A. Landman, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  Google Scholar

Hylewski M. (2016). W stronę Hegla, czyli utopia rozumu historycznego, Filo-Sofija, (33), 117–146.
  Google Scholar

Iwaszkiewicz J. (1966). Od tłumacza, [w:] Kierkegaard S. Bojaźń i drżenie. Choroba na śmierć, tłum. J. Iwaszkiewicz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  Google Scholar

Jakubowski M. N. (2001). Historia a filozofia historii w koncepcji Hegla, Filo-Sofija, (1), 169–177.
  Google Scholar

Kierkegaard S. (1982). Albo-Albo, tłum. J. Iwaszkiewicz, K. Toeplitz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  Google Scholar

Kierkegaard S. (1966). Bojaźń i drżenie. Choroba na śmierć, tłum. J. Iwaszkiewicz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe
  Google Scholar

Kierkegaard S. (2011). Nienaukowe zamykające „post scriptum” do „Okruchów filozoficznych”, tłum. K. Toeplitz, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
  Google Scholar

Kierkegaard S. (1988). Okruchy filozoficzne. Chwila, tłum. K. Toeplitz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  Google Scholar

Kierkegaard S. (1996). Pojęcie lęku, tłum. A. Djakowska, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
  Google Scholar

Kierkegaard S. (2000). Pojęcie lęku, tłum. A. Szwed, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
  Google Scholar

Kierkegaard S. (2000). Powtórzenie. Przedmowy, tłum. B. Świderski, Warszawa: WAB.
  Google Scholar

Krawerenda-Wajda K. (2017). Prawda jako subiektywność czy subiektywność prawdy? Problem poznania w filozofii Duńczyka, Logos i Ethos, (44), 159–182.
DOI: https://doi.org/10.15633/lie.2126   Google Scholar

Krawerenda-Wajda K. (2014). Problem komunikacji pośredniej u Sørena Kierkegaarda. Poznanie a samopoznanie, Tekstualia, (38), 129–140.
  Google Scholar

Kunisz K. (2013). Depresja jako „choroba na śmierć”, Logos i Ethos, (35), 55–79
DOI: https://doi.org/10.15633/lie.64   Google Scholar

Kunka S. (2009). Do kogo należy grzech pierworodny?, Teologia w Polsce, (3), 229–243.
DOI: https://doi.org/10.31743/twp.2009.3.2.02   Google Scholar

Kupś T. (2003). Grzech i wina w koncepcji egzystencji Sørena Kierkegaarda, Filo-Sofija, (3).
  Google Scholar

Morawski A. (2014). Dogmat łaski – 19 wykładów o porządku nadprzyrodzonym, Kraków: Wydawnictwo Armoryka.
  Google Scholar

Mróz P. (2013). Søren Kierkegaard i sztuka niemożliwa, Kraków: Wydawnictwo Libron.
  Google Scholar

Pismo Święte Nowego i Starego Testamentu (Biblia Tysiąclecia). (2003). Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.
  Google Scholar

Pismo Święte Nowego i Starego Testamentu (przekład W. O. Jakub Wujka S. J.). (1962). Kraków: Wydawnictwo: Apostolstwa Modlitwy.
  Google Scholar

Prokopski J. A. (2013). Kierkegaardowska krytyka Hegla. Wiara kontra system, [w:] Aktualność Sørena Kierkegaarda, Sopot–Gdańsk: Pomorskie Towarzystwo Filozoficzno-Teologiczne.
  Google Scholar

Sawicki F. (2010). Filozofia egzystencjalna, Studia z historii filozofii, (1), 67–79.
DOI: https://doi.org/10.12775/szhf.2010.004   Google Scholar

Słowikowski A. (2010). Egzystencjalne znaczenie lęku – Kierkegaard, Pilich, Balthassar, Nowa Krytyka, (24/25), 101–115.
  Google Scholar

Szary S. (2013). Szlakami Sørena Kierkegaarda, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek
  Google Scholar

Szatan M. (2012). Strach a lęk w ujęciu nauk humanistycznych, Studia Gdańskie, (31), 325–342.
  Google Scholar

Szwed A. (2014). Czy Søren Kierkegaard był irracjonalistą? Filozofia egzystencji i metasystem, [w:] Szwed A., Szkice o Kierkegaardzie i nie tylko, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
  Google Scholar

Szwed A. (2014). Dlaczego świadomość grzechu jest warunkiem koniecznym egzystencjalnego chrześcijaństwa, [w:] Szwed A., Szkice o Kierkegaardzie i nie tylko, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
  Google Scholar

Szwed A. (2014). Filozoficzne konsekwencje grzechu pierworodnego u Hegla i Kierkegaarda, [w:] Szwed A., Szkice o Kierkegaardzie i nie tylko, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
  Google Scholar

Szwed A. (1999). Między wolnością a prawdą egzystencji – studium myśli Sørena Kierkegaarda, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
  Google Scholar

Szwed A. (2013). O zasadniczej niesprowadzalności „systemu” Kierkegaarda do systemu Hegla, Archiwum historii filozofii i myśli społecznej, (58), 151–172.
  Google Scholar

Szwed A. (2000). Wstęp tłumacza, [w:] Kierkegaard S., Pojęcie lęku, tłum. A. Szwed, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
  Google Scholar

Wilczyński A. (2014). Grzech pierworodny w nauczaniu Św. Augustyna i Św. Grzegorza Wielkiego, Kieleckie Studia Teologiczne, (13), 135–149.
  Google Scholar


Published
2024-07-31

Cited by

Gazda, P. E. (2024). Kierkegaard’s Concept of Anxiety. Warsaw Theological Studies, 37(1), 188–205. https://doi.org/10.30439/WST.2024.1.10

Authors

Paweł Eugeniusz Gazda 

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Poland
https://orcid.org/0000-0001-8991-5722

Paweł Eugeniusz Gazda – mgr filozofii, obecnie przygotowuje pracę doktorską, miłośnik filozofii Blaise’a Pascala, Sørena Kierkegaarda i Lwa Szestowa. Żywo zainteresowany nie tylko dorzecznymi sporami z pogranicza przyrodoznawstwa i humanistyki, ale i różnymi sojuszami fizyki i metafizyki, kosmologii i filozofii. Adres do korespondencji: Uniwersytet Jagielloński, Wydział Filozoficzny, Instytut Filozofii, ul. Grodzka 52, 31–044 Kraków, e-mail: paweleugeniuszgazda@gmail.com.



Statistics

Abstract views: 120
PDF downloads: 25


License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

The journal is available free-of-charge and according to the Open Access regulations (as a PDF file on the website). The authors do not incur any costs related to publication. The journal is published in accordance with the Creative Commons license standard:  CC BY-ND 4.0 (Attribution – NoDerivatives 4.0 International)  and does not follow a concrete policy of conducting research. By submitting the article, the author gives the consent to such a form of sharing the text. The authors of the published articles retain their copyrights.