Żydowskie modele historiograficzno-egzegetyczne doby hellenistycznej w kontekście aktywności literackiej diaspory aleksandryjskiej
Krzysztof Siwek
UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE WYDZIAŁ TEOLOGICZNY (Polska)
Abstrakt
The expression of Jewish identity in national and political terms is found in a wide range of writings and literary genres. The form which lent itself most readily to this purpose was undoubtedly history writing. History, as the story of the people’s past and origin, had always been highly valued in Judaism. Much of the biblical material has a “history-like” character in the sense that it tells the story of the people within a chronological framework. In the Hellenistic age the Jews had a new reason to retell the story of their past. The spread of Hellenism under Alexander the Great and his successors was accompanied, at least initially, by considerable Greek curiosity about the strange peoples of the East. A number of writers, such as Hecataeus of Abdera, Demetrius, Artapanus, Pseudo-Hecataeus and Eupolemus, attempted to satisfy it. They did express themselves in forms which might have been accessible to the Greeks.We may distinguish three main approaches to the past in the Jewish Hellenistic literature: the Septuagint as an example of religion work, chronicles and the historical romances, the epic and philosophical poets.
Słowa kluczowe:
historiografia, literatura żydowsko-hellenistyczna, SeptuagintaBibliografia
Bar-Kochva, B. (1996). Pseudo-Hecateus, „On the Jews”. Legitimizing the Jewish Diaspora, Los Angeles: University of California.
Google Scholar
Bickerman, E. (1975). The Jewish Historian Demetrios. W: J. Neusner (red.), Studies in Judaism in Late Antiquity. T. 12 (80–84). Leiden.
Google Scholar
Collins, J.J., (2000). Between Athens and Jerusalem. Jewish Identity in the Hellenistic Diaspora. Livonia Michigan: Eerdmans Publishing Company.
Google Scholar
Flawiusz, J. (1993). Dawne Dzieje Izraela. T. 1. Warszawa: Rytm.
Google Scholar
Flawiusz, J. (2010). Przeciw Appionowi. Autobiografia. Warszawa: Rytm.
Google Scholar
Freudenthal, J. (1875). Alexander Polyhistor und die von ihm erhaltenen Reste judäischer und samaritanischer Geschichtswerke. Breslau: H. Skutsch.
Google Scholar
Holladay, C.R. (1983a). Eupolemus. W: Fragments from Hellenistic Jewish Authors. T. I: Historians (93–156). Chico, California: Scholars Press.
Google Scholar
Holladay, C.R. (1983b). Artapanus. W: Fragments from Hellenistic Jewish Authors. T. 1: Historians (189–243), Chico: California: Scholars Press.
Google Scholar
Holladay, C.R. (1983c). Demetrius. W: Fragments from Hellenistic Jewish Authors. T. I: Historians (51–91). Scholar Press: Chico, California.
Google Scholar
Holladay, C.R. (1983d). Pseudo-Hecateus. W: Fragments from Hellenistic Jewish Authors. T. I: Historians (277–335). Chico, California: Scholars Press.
Google Scholar
Holladay, C.R. (1992a). Aristeas the Exegete. W: Anchor Bible Dictionary. T.1 (382), London: New Haven.
DOI: https://doi.org/10.5040/9780300261875-0501
Google Scholar
Holladay, C. (1992b). Demetrius the Chronographer. W: Anchor Bible Dictionary. T. 29 (137–138). London: New Haven.
DOI: https://doi.org/10.5040/9780300261882-075
Google Scholar
Holladay, C.R (1992c). Hecateus, Pseudo-Hecateus. W: Anchor Bible Dictionary. T. 3 (108– 109). London: New Haven.
DOI: https://doi.org/10.5040/9780300261899-0196
Google Scholar
Kalinkowski, S. (1977). Przeciw Celsusowi. Warszawa: ATK.
Google Scholar
Klemens z Aleksandrii, Stromata. Pobrane z: The Thesaurus Linguae Graecae, the Packard Humanities Institute, The Perseus Project and others. Diogenes (version 3.1.6), 1999– 2007 P.J. Heslin.
Google Scholar
Mélèze-Modrzejewski, J. (2000). Żydzi nad Nilem. Od Ramzesa II do Hadriana. Kraków: The Enigma Press.
Google Scholar
Mélèze-Modrzejewski, J. (2011). Un peuple de philosophes. Aux origines de la condition juive. Paris: Fayard.
Google Scholar
Mędala, S. (1994). Wprowadzenie do literatury międzytestamentalnej. Kraków: The Enigma Press.
Google Scholar
Quinzio, S. (2005). Hebrajskie korzenie nowożytności. Kraków 2005.
Google Scholar
Radożycki, J. (1993). Aneks IV. W: J. Flawiusz, Dzieje dawnego Izraela. Cz. I (920). Warszawa: Rytm.
Google Scholar
Reale, G. (2008). Wątpienie (ἀπορία). W: Historia filozofii starożytnej. T. V: Słownik, indeksy i bibliografia. Lublin: KUL.
Google Scholar
Świderkówna, A. (2009). Rozmowy o Biblii. Narodziny judaizmu. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Walter, N. (1975). Demetrios. W: Fragmente jüdisch-hellenistischer Exegeten (281). Gütersloher: Verlaghaus.
Google Scholar
Wojciechowski, M. (2001). Grecki epilog Księgi Hioba i Arysteasz Egzegeta. W: W. Chrostowski (red.), Żywe jest Słowo Boże i skuteczne. Warszawa: Vocatio.
Google Scholar
Autorzy
Krzysztof SiwekUNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE WYDZIAŁ TEOLOGICZNY Polska
Ks. dr hab. KRZYSZTOF SIWEK – dr hab. teologii biblijnej i licencjat nauk biblijnych, absolwent PWTW oraz WT UKSW a także Pontificio Istituto Biblico w Rzymie. Odbył specjalistyczne studia archeologii biblijnej w École Biblique et Archéologique w Jerozolimie. Adiunkt w Katedrze Filologii Biblijnej WT UKSW. Wykładowca języków biblijnych na UKSW oraz egzegezy Starego Testamentu i języków biblijnych w Wyższym Metropolitarnym Seminarium Duchownym w Warszawie oraz Papieskim Wydziale Teologicznym w Warszawie. Redaktor naukowy serii Lingua Sacra oraz Lingua sacra. Monografie. Autor podręcznika do biblijnego języka hebrajskiego oraz współautor podręcznika do języka greckiego. Autor artykułów naukowych i popularnonaukowych. Prowadzi wykłady oraz konferencje naukowe i popularnonaukowe o profilu formacyjnym. Wieloletni przewodnik po Ziemi Świętej. Członek zwyczajny Stowarzyszenia Biblistów Polskich, Polskiego Towarzystwa Teologicznego oraz Warszawskiego Towarzystwa Teologicznego. Współpracował w opracowaniu i wydaniu Biblii Paulińskiej. Członek Komisji Konsultorów Kościelnych ds. Ekumenicznego Przekładu Starego Testamentu. Kierownik Podyplomowego Studium Formacji Biblijnej przy WT UKSW.
Statystyki
Abstract views: 277PDF downloads: 75
Licencja
Czasopismo jest bezpłatne i udostępniane na zasadach otwartego dostępu (w formacie pdf na stronie internetowej). Od autorów artykułów nie są pobierane żadne opłaty. „Warszawskie Studia Teologiczne” ukazują się na licencji według standardów Creative Commons: CC BY-ND 4.0 (Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe) i nie prowadzą skonkretyzowanej polityki dotyczącej danych badawczych. Autorzy zachowują prawa autorskie.